Coronavirüsler, çoğu insanın hayatının bir anında karşılaştığı virüslerdir. İnsan corona virüsleri genellikle hafif ve orta şiddette üst solunum yolu hastalıklarına neden olur. Corona virüslerin alfa, beta, gama ve delta olarak bilinen dört alt grubu vardır. Coronavirus’lar (CoV), soğuk algınlığından Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS-CoV) ve Ağır Akut Solunum Sendromu (Severe Acute Respiratory Syndrome, SARS-CoV) gibi daha ciddi hastalıklara kadar çeşitli hastalıklara neden olabilmektedir.
Corona Virüsü Solunum Yollarını Hedef Alıyor
Corona virüsler (CoV), hafif düzeyli soğuk algınlığından şiddetli solunum sıkıntısına kadar farklı tablolara neden olan büyük bir virüs ailesidir. Yaklaşık 10 yıl sonra Coronavirus ailesinden, daha önce insan ya da hayvanlarda varlığı gösterilmemiş olan MERSCoV (Middle East Respiratory Syndrome Coronavirus) Eylül 2012’de ilk defa insanlarda Suudi Arabistan’da tanımlanmış; ancak daha sonra aslında ilk vakaların Nisan 2012’de Ürdün Zarqa’daki bir hastanede görüldüğü ortaya çıkmıştır. SARS Coronavirus’u ile uzaktan bağlantılı olmasına rağmen, yaşanmış olan SARS tecrübesinden ötürü endişe oluşturmuştur. 31 Aralık 2019’da DSÖ Çin Ülke Ofisi, Çin’in Hubei eyaletinin Vuhan şehrinde etiyolojisi bilinmeyen pnömoni vakalarını bildirmiştir. 7 Ocak 2020’de etken daha önce insanlarda tespit edilmemiş yeni bir coronavirus (2019-nCoV) olarak tanımlanmıştır. Daha sonra 2019-nCoV hastalığının adı COVID-19 (2019-nCoV Hastalığı) olarak kabul edilmiştir. Ülkemizde korona virüsü olarak da bilinmektedir.
Nasıl Bulaşır?
Yeni Coronavirusun, diğer Coronaviruslar gibi solunum salgıları ile bulaştığı düşünülmektedir. Hasta kişilerden öksürük, hapşırık, gülme, konuşma sırasında çevreye saçılan virus içeren solunum salgısı damlacıkları, sağlam kişilerin mukozalarına temas ederek bu kişilerin hastalanmasına neden olur. Hastalığın bu şekilde insandan insana bulaşması için yakın temas (1 metreden yakın) gereklidir.
Belirtileri Nelerdir ve Tanısı Nasıl Konulur?
Üst solunum yolu hastalıkları belirtilerinden bazıları olan burun akıntısı, öksürük, boğaz ağrısı ve ateş virüsün belirtilerindendir. Bu belirtilere ilaveten COVID-19 için, son 14 günde hastalığın görüldüğü ülkelerden(Çin, Kore gibi uzak doğu ülkeleri, İran vb) gelmiş olmak yada hasta biriyle yakın temas öyküsü olması gerekmektedir. Bu virüsler bazen zatürre gibi alt solunum yolu hastalıklarına yol açabilir. Bu durum kalp-akciğer hastalarında, bağışıklık sistemleri yetersiz kişilerde veya yaşlılarda daha sık görülür. Virüsün teşhisi için klinik belirtileri hafif olduğundan laboratuvar testleri genellikle çok sık kullanılmaz. Ancak hekim gerek gördüğünde polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) ile virüsün genetik parmak izine bakılan laboratuvar testleri kullanılabilir.
Ateş, Öksürük ve Nefes darlığı Varsa Dikkat!
COVID-19’a maruziyetten semptomların başlamasına kadar olan süre (inkübasyon süresi) 2 ile 14 gündür. COVID-19 enfeksiyonu teyit edilmiş birçok insanda ateş, öksürük, nefes darlığı semptomlarıyla, ciddi akut solunum hastalığı ortaya çıkmıştır. Bazı hastalarda ishal, bulantı, kusma şeklinde sindirim sistemi bulgularının da tabloya eşlik ettiği görülmüştür.
Virüsün bulaştığı hastalarda zatürre ve böbrek yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlar geliştiği ve bu hastaların yaklaşık %3’ünün hayatını kaybettiği görülmüştür. Ölümlerin çoğunda altta yatan başka tıbbi problemler (ileri yaş, şeker, kanser, kronik akciğer, kalp ve böbrek hastalıkları gibi) vardır. Özellikle genç erişkinlerde, semptomlar soğuk algınlığı belirtileri gibi hafiftir. Bazılarında hiç belirti yoktur ve bu hastalar genellikle iyileşirler.
Özetle Hastalığın Belirtileri:
Ateş
Öksürük
Nefes darlığı
İshal(Daha az)
Bulantı ve kusmadır
Nasıl Tedavi Edilir?
Corona virüs hastalığı(COVID-19) olan çoğu kişide hafif seyirli olduğundan hastalar ilaç tedavisine gerek duymadan iyileşebilir. Ancak bazı belirtileri azaltmak ve hastayı rahatlatmak için, hastaya ağrı kesici ve ateş düşürücüler, öksürük ilaçlarıyla bol sıvı desteği ve istirahat önerilir. Ek hastalığı ve durumu ağır olanların hastanede yatarak tedavileri gerekebilir.
Genel bir bilgi edindiğimize göre soru cevap kısmına geçelim.
Kağıthane akşam lisesi öğrencisi 19 yaşında ayrıca tekstil sektöründe çalışıyor.
1)Virüs hakkında neler biliyorsun?
KAAN KAPLAN:Yüksek ateş şiddetli öksürük ve nefes darlığına,kronik hastalığı ve 65 üstü yaş grubu için ölüme sebep olduğunu biliyorum.
2)Medyanın bilgilendirilmesi yeterli mi? KAAN KAPLAN: Ben yeterli olduğunu düşünüyorum aksi takdirde paniğe ve korkuya yol açıp negatif sonuçlar doğuracaktır.
3) Sen virüse ne tip önlemler aldın? KAAN KAPLAN: Kişisel hijyen konusunda daha çok dikkat etmeye sokakta gereksiz vakit harcamamaya insanlarla mesafeli olmaya ve 65 üstü yaş grubundan uzak durmaya çalışıyorum. Maske ve eldiven kullanılmasını da gereksiz buluyorum her şeyin başı hijyen olduğunu düşünüyorum.
4)Virüs ekonominizi nasıl etkiledi?
KAAN KAPLAN:Ekonomimizi olumsuz yolda etkiledi çalıştığım tekstil sektörü durma noktasına geldi.insanlar paranın değil sağlıklarının daha kıymetli olduklarını sonunda farkına varabildiler. Bireylerin ekonomik çöküşü her zaman olabilir ilerleyen hayatlarında bunu eski veya daha iyi hale getirebilirler ama sağlıklarını asla.
5)Günlük hayatımızdaki kullandığımız ürünlerin virüs sebebiyle artan fiyatlara karşı neler yapılmalı?
KAAN KAPLAN:Önüne geçilip eski veya halkın zor günü içip düşürebilirler ama bu ürünlerin üretimi özel sektör sayıldığı için devletin hemen sözünü geçirmesini kimse beklememeli diye düşünüyorum bunu devletten değilde biraz Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlarının tepki
göstererek yapılmasının daha doğru olacağını düşünüyorum.
6)Ülkemizin ve Dünya'daki alınan önlemleri yeterli mi ya da nasıl olmalı?
KAAN KAPLAN: Dünyadaki alınan önlemlerin yeterli olduğunu fakat geç kalındığını düşünüyorum pek umursamadılar sanki veya böyle olmasını istediler sonuçta bu hastalık 65 yaş üstü ve kronik hastalığı olan insanları boşuna öldürmediğini bu ölümler sonucu Avrupa'daki emekli,hasta kısaca işe yaramayan kesimi yok edip geriye işe yarayan kesimle ülkelerinin daha iyi gelişeceğini düşündüklerini savunuyorum.
Ülkemizin yaptığı önlemler olsun halkı bilinçlendirmesi gayet başarılı olduğunu düşüyorum fakat vatandaşlarımızın umursamadığı için hastalığın önüne zor geçilebileceğini düşünüyorum sonuç olarak bir devletin gelişmesi için başındaki kişilerin değil halkın zeka seviyesinin gelişmiş olmasına bağlı olduğunu düşüyorum.
7)Sence virüs azalıp normal yaşantımıza döndüğümüz zaman bir normal yaşantımıza geri dönecek miyiz? KAAN KAPLAN:Dünya olarak imkansız olacaktır artık hiçbir şey eskisi gibi olamaz ekonomik,ruhsal ve sağlık anlamında çok çöküş yaşamış olacağız özellikle ruhsal bana göre bu hastalık yeni bir çağın yeni bir insanlık profilinin doğmasına sebep olacaktır.
Marmara Üniversitesi halkla ilişkiler ve reklamcılık 1.sınıf öğrencisi.
1)Virüs hakkında neler biliyorsun? İREM ÖZKAN: Yüksek ateş,şiddetli öksürük,nefes darlığına yol açtığını biliyorum.Gençlerin taşıyıcı olup, yaşlıları ve kronik rahatsızlığı olanları kısa sürede öldürdüğünü ve ülkeyi her anlamda zorlayan bir sorun olduğunu biliyorum.
2 )Medyanın bilgilendirmesi yeterli mi ? İREM ÖZKAN: Medyanın bilgilendirmesini yeterli bulmuyorum, günün belirli saatlerinde değil de her an bilgiye ulaşabileceğimiz haber kaynakları olmalı.
3)Sen virüse ne tip önlemler aldın? İREM ÖZKAN: Öncelikle evden çıkmamaya özen gösteriyorum. Eğer zorunlu durumlarda evden çıkmam gerekirse maske,kolonya ve eldiven yanımdan ayırmıyor ve insanlarla çok yakın temas kurmamaya çalışıyorum.
4)Virüs ekonominizi nasıl etkiledi?
İREM ÖZKAN: Virüs ekonomimizi hem bireysel olarak hem ülke olarak kötü etkiledi. Çünkü virüsün önüne geçebilmek için çok büyük harcamalar yapıldı
5)Günlük hayatımızdaki kullandığımız ürünlerin virüs sebebiyle artan fiyatlara karşı neler yapılmalı?
İREM ÖZKAN: Fırsatçılara karşı konulmalıdır. Devlet tarafından o iş yerleri kapatılmalı veya para cezası verilmelidir ancak bu şekilde önüne geçilebilir.
6)Ülkemizin ve Dünya'daki alınan önlemleri yeterli mi ya da nasıl olmalı?
İREM ÖZKAN: Hem ülkemizde hem de dünyadaki bazı ülkeler harici alınan önlemi yeterli bulmuyorum. Evden çıkmamamız gerektiğini söylüyorlar fakat zor durumda olup işe gitmeleri gereken insanlar için hiçbir çözüm yapmıyorlar. Öncelikle Türkiye'de acilen sokağa çıkma yasağı getirilmesini ve insanlara maddi açıdan yardım yapılması gerektiğini düşünüyorum.
7)Sizce virüs azalıp normal yaşantımıza döndüğümüz zaman bir normal yaşantımıza geri dönecek miyiz?
İREM ÖZKAN: Hemen olmasa da 2 3 ay içinde toparlanacağımızı düşünüyorum çünkü bu virüs hem sağlığımıza tehlike olduğu gibi psikolojimizi de çok yıpratan bir sorun.
Korona virüsle ilgili genel bilgilendirmenin ve iki röportajımızın da sonuna gelmiş bulunmaktayız. Herkese sağlıklı ve mutlu günler diliyorum aynı zamanda(EVDE KAL) uygulamasının dışına çıkmayın.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder